Op de vlucht

Yana kijkt angstig om zich heen als de groep waarin ze staat, in beweging komt. Nog nooit was ze uit haar dorp geweest, maar ze kon het niet meer aan. Elke dag was er wel iemand die haar misbruikte, en als ze tegenstribbelde werd er iemand van haar familie vermoord. Het waren geen loze woorden van die griezels, want ze weet zich de eerste keer nog goed te herinneren.

Ze kwamen haar rieten hutje binnen rennen en sleurden haar opa en oma mee naar buiten. Schreeuwend en tierend liepen ze naar het midden, waar de pannen boven het vuur hingen, en heel langzaam kwamen de mensen nieuwsgierig uit hun hutjes. Bang keken ze elkaar aan, en hun adem stokte in hun keel toen ze zagen wat die mannen deden.

Yana knijpt haar ogen stijf dicht om het gevoel niet boven te laten komen, maar het gegil van haar oma, die de pannen heet water over haar heen gegooid kreeg, en toen in het vuur werd gegooid, kreeg ze niet uit haar hoofd. Haar opa, die in tranen uitbarstte, werd in koelen bloede doodgeschoten! Daarna kwamen twee van die vijf griezels naar haar toe, en sleepten haar het hutje weer in.

Yana hapt naar adem als de menigte achter haar begint te duwen en te dringen. Ze gaat op haar tenen staan en ziet dat ze bijna bij het hek is aangekomen. Het is ver voorbij middernacht, maar slaap heeft ze niet. De laatste tijd sliep ze nauwelijks nog!

Ze moet nog een paar stappen en dan is ze voorbij het hek. Zenuwachtig kijkt ze in het rond en dan ziet ze in het donker een klein lichtje dat seintjes geeft. Aarzelend loopt ze er op af, maar ze begint te rennen als mensen haar inhalen. Ze staat weer in een rij, die dit keer niet zo lang is. Als Yana aan de beurt is kijkt ze naar een gezette donkere man, die fluisterend tegen haar zegt: ‘Heb je geld? De overtocht kost 1650 dinar!’ Yana knikt en geeft, in tweestrijd met zichzelf, toch het geld. Iedereen in haar dorp had voor haar gespaard. Ze vonden dat Yana zich genoeg had opgeofferd voor het dorp, en iedereen gunde haar de vrijheid naar een nieuw leven. Maar ondanks haar brute herinnering had ze moeite om de mensen waar ze van hield, achter te laten.

Ze voelt een por in haar rug en verschrikt kijkt ze achterom, een angstig kijkende oude vrouw zegt zachtjes tegen haar dat ze moet gaan. Yana buigt uit eerbied kort naar haar en rent dan het water in. De boot ligt een stukje verderop, en via touwen trekt ze zich angstig ernaartoe. Zwemmen kan ze niet, maar de hoop op vrijheid geeft haar moed. Als ze aan boord is geholpen gaat ze snel op het plaatsje zitten dat haar wordt aangewezen, en zucht dan opgelucht, met haar ogen gesloten. Yana is doodop en merkt niet dat de boot vertrekt, omdat ze in slaap is gevallen.

De boot vaart al uren en zo af en toe schrikt ze wakker. Naast haar zit de oude vrouw die haar hand vasthoudt, en Yana soms, als ze wakker is, even vriendelijk over haar wang aait.

Ineens schrikt iedereen wakker van lawaai en kijkt naar waar het vandaan komt. Achter hen vaart zo’n zelfde boot als waar zij op zitten, maar de waterpolitie heeft de boot op sleeptouw genomen en keert weer om naar het vasteland, waar ze net vandaan kwamen. Ze hoort de donkere gezette man iets zeggen tegen de kapitein, en voelt dan dat de boot sneller begint te varen.

‘Wil iedereen zo stil mogelijk blijven zitten! We moeten nog een klein stukje en dan varen we in het Europese gedeelte, waar onze waterpolitie ons niet meer mag oppakken!’ schreeuwt de dikke man naar iedereen. Yana houdt de hand van de oude vrouw stevig vast, terwijl ze gezamenlijk bidden.

‘Gelukkig Nieuwjaar!’ roepen we met zijn allen tegelijk, en de champagnekurk schiet triomfantelijk de lucht in. Ik schenk de glazen in en breng een toost uit.

‘Lieve iedereen, ik hou van jullie allemaal en hoop voor een ieder dat jullie wensen maar in vervulling mogen komen!’ We juichen luid en we gaan naar buiten, waar sommigen al zijn begonnen met het afsteken van het vuurwerk. Mijn kinderen genieten van de vele kleuren en jubelen bij elke knal die ze horen!

Ik proost met mijn buren, die ik ook een glaasje champagne heb gegeven, en terwijl ik een slokje drink, kijk ik naar de overkant, waar een vrouw angstig naar het vuurwerk kijkt. Bij elke knal duikt ze in elkaar en ik loop even naar binnen, pak glazen en een nieuwe fles champagne, en loop dan weer naar buiten, naar de overkant. De vrouw ziet me aankomen en kijkt verbaasd als ik haar pad oploop. We staan tegenover elkaar en ik kijk in haar donkere ogen die een triestheid uitstralen. Dan schenk ik twee glaasjes in, geef er één aan haar, en ik zeg langzaam en duidelijk: ‘Gelukkig Nieuwjaar!’ Er verschijnt een brede glimlach op Yana’s getekende gezicht en ze verandert in een vrouw die heeft gehaald waar ze voor gevochten heeft, haar vrijheid! De tranen lopen over haar gezicht en ze omarmt me stevig. Ook ik hou het niet droog en geef haar spontaan een zoen op haar wang! Samen kijken we naar het vuurwerk en bij elke knal recht ze nog meer haar rug! Dan spreekt ze zachtjes en langzaam: ’Ik heet Yana, en wens jou en je familie een kellukik nieuwjaar!’ Ze heeft nog wat moeite met de uitspraak van de letter g, maar ik voel een warmte in haar stem die mijn hart raakt.

Sylvia

Ik wens iedereen een heel mooi 2014